Prentsa oharra • 2025ko azaroaren 18a

Sabino Arana Fundazioak errefusatu egin du Morkaikoko (Elgoibar) gurutzea eraistea

• Hamarkadak igaro ahala, ikur frankistak balioa eman zion Bizkaia eta Gipuzkoa arteko mugan matxinatutako Armadaren aurrerapena gelditu zuten gudarien eta milizianoen borrokari.

• Gurutzea, 50eko hamarkadan 1936ko iraileko batailan bizirik atera ziren gudariek klandestinoki eraikitako Zirardamendiko gurutzearekin hitz egiten ari zen.

Atzo gauean, Elgoibarko Morkaiko gurutzea eraitsi zuten aurrez pentsatuta, erakunde demokratikoak errespetatzen ez dituztenek egindako eraispen antidemokratikoa. Frankismoak Gerra Zibilaren amaieran eraikia, Morkaikoko gurutzea udalerriak egin duen etsipen-prozesuaren parte zen, Gogora Institutuak elementu frankistak kentzeko 2019an egin zuen txostenean ikus daitekeenez.

Elgoibarko Udalak urteak daramatza memoria historiko eta demokratikoa egiten; ordukoak, gerrakoak eta diktadurakoak. Morkaikoko gurutzea gure paisaiaren parte zen, gure historia kolektiboaren parte.

Hain zuzen ere, Elgoibarko Udalak urteetan zehar egindako memoria-jardueren artean, urtero egiten den omenaldia dago, iraileko azken-aurreko igandean, Sabino Arana Fundazioarekin lankidetzan, Zirardamendi gainean bertan bizia emateraino borrokatu ziren gudariei eta milizianoei. Gailurrean burdinazko gurutze txiki bat dago, 50eko hamarkadan bere borrokakideei eskainia. Bi gurutzeak, Morkaikoa eta Zirardamendikoa, gerraren lekuko ziren, eta aurrez aurre hitz egiten zuten.

Hori izan da beti Udalaren helburua, sinbolo frankistei memoria egitea eta esanahia aldatzea.

Aldea dago Zirardamendikoaren eta Morkaikokoaren artean. Lehenengoa gudariek jarri zuten, faxismoari aurre eginez. Bigarrena frankistek eraiki zuten, eta demokrazian metodo faxistak eraitsi zuen bart gauean.