Bideoak

28
Mai 2021

Vicente Egia Sagardui: bakeaz eta gerraz

Vicente Egia Sagardui, 36ko udako gudari boluntarioa, Kirikiño batailoiko kapitaina izatera iritsi zen. Heriotza zigorra ezarri zioten El Dueson eta Larrinagako kartzelara eraman zuten. 1938ko hasieran, bi aldeetako presoen arteko trukea egin zuen eta Kataluniara joan zen, Euskadiko Gobernuaren aginduetara, eta Errepublikako Ejerzitoan komandante gisa sartu zen. 1938an hil zen, 560. batailoiko bere gizonen buru zela, Camposineseko frontean (Ebroko gudua).  

Bideoa ikusi

28
Mai 2021

Tropa frankistak Bilbon eta Donostian sartzen

Tere Gamboaren gerra-albumeko argazkiekin egindako laugarren bideoan, Bilbon eta Donostian tropa frankisten sarrerari buruzko irudiak eta Euzkadiko Jaurlaritzaren antolamendu-eskemak gerra garaian (batez ere osasun-arlokoak) ikus ditzakegu.  

Bideoa ikusi

14
Mai 2021

Asturiasko frontea

Tere Gamboak Sabino Arana Fundazioari emandako gerra albumeko argazkiekin eginiko bideoa. Hirugarren emanaldi honetan gure gudariak Asturiasko Frontean ikusiko ditugu.  

Bideoa ikusi

07
Mai 2021

Bake uneak gerra garaian

Tere Gamboak Sabino Arana Fundazioari emandako albumeko argazkiekin eginiko bideoa. Bigarren emanaldi honek gudarien eguneroko bizitza frontean baita gerrarekin zerikusirik ez duten beste egoera batzuk ere ezagutzeko aukera ematen digu.

Bideoa ikusi

26
Api 2021

Gernika 1937-2021

Bonbardaketaren benetako irudietan oinarritutako bideoa, Hika Teatroak Arriaga Antzokian "Guernica”ren unibertso sinbolikoari" 2016ko Sabino Arana Saria ematearen kariaz egin zuen antzezpena ardatz hartuta.  

Bideoa ikusi

16
Api 2021

Tere Gamboa: nire gerra albuma.

Tere Gamboak egindako dohaintza batek, irudiekin, gehienak argitaratu gabeak, eta eskuz idatzitako oharrekin, gure gudarien bizitzara hurbiltzeko aukera ematen digu, 1936ko gerraren hainbat frontetan. Lehen bideo honetan gudariak Artxandara joaten eta Gorbeia eta Legutio-Villarrealeko fronteetan ikusten ditugu. Tere Gamboa, Marino Gamboaren alaba zen, Jose Antonio Agirre Lehendakariaren kolaboratzaile estua izan zen New Yorken erbesteratu zenean, eta José Mª Gamboa Bidasoa Ikerketa Historikoen Institutuaren sortzaileetako baten arreba. Laister, bigarren atal bat.  

Bideoa ikusi

09
Api 2021

Joseba Rezola, gudari de gudaris

Joseba Rezola erbesteko Eusko Jaurlaritzako lehendakariordea izan zena, 1971n hil zen arte, gure oraintsuko iraganaren funtsezko pertsonetako bat da. Euzko Alderdi Jeltzaleko idazkaria, Demokrazia kristauaren ordezkaria edo Sabindiar Batzako presidentea, beste kargu askoren artean, bere biografia askoz ere zabalagoa eta biziagoa da. Eduardo Jauregi historialariak Errepublikaren, gerraren, kartzelaren, klandestinitatearen eta erbestearen urteak berreraiki ditu bideo honetan.  

Bideoa ikusi

06
Api 2021

Aberri Eguna (1932-2021)

Euskal aberria aldarrikatzeko eguna: Aberri Eguna. Lehen ospakizun hartatik, 1932ko martxoaren 27tik, Aberri Eguna urtez urte ospatzen jarraitu da, baita ezkutuan ere diktaduraren urte ilunetan. Aste honetako bideoan Luis de Guezala historialariak euskal aberriaren eguneko 89 urteko historiaren ibilbidea egiten du.

Bideoa ikusi

18
Mar 2021

Erorien harana: Francoren harana, heriotzaren harana.

Francisco Francoren gorpuzkiak Erorien Haranetik ateratzeko Auzitegi Gorenak hartutako erabaki historikoaren ondoren, aste honetako bideoan Libe Agirre Bizkaia Irratiko kazetariak eta Iñaki Goiogana Sabino Arana Fundazioko historialariak mausoleo frankistaren jatorria eta esanahia gogorarazten dizkigute.  

Bideoa ikusi

18
Mar 2021

Izurretak gurean

Pandemiak ez dira gauza berria gizateriaren historian. Aste honetako bideoan, Libe Agirre Bizkaia Irratiko kazetariak eta Iñaki Goiogana, Sabino Arana Fundazioko historialariak, Euskadiko historian zehar izandako izurrite handietako batzuk ekarri dizkigute gogora.

Bideoa ikusi

11
Mar 2021

EAB: emakumeak eta erresistenteak

Josu Chueca Historian doktore eta EHUko Historia Garaikideko irakasle ohiaren eskutik, eta Ane Irazolaren kontakizunarekin, Emakume Abertzale Batzaren (EAB) historiara hurbilduko gara aste honetan. EAB 1922an sortu zen arren, benetako eklosioa II. Errepublikaren etorrerarekin gertatu zen, eta gerra eta gerraosteko urteetan izan zen bere kideek presoen aldeko paper garrantzitsua jokatu zutenean. Historiak, euren borroka ezagutzen den heinean, lekua egingo die lehen lerroan.  

Bideoa ikusi

05
Mar 2021

Matxitxakoko gudua: "Nabarra"ren epopeia.

Iñaki Ruiz Lakak 1937ko martxoaren 5ean Matxitxako lurmuturretik 10 milia ipar-ekialdera izandako Gerra Zibileko gertaera batera hurbilduko gaitu aste honetan. Lau bakailao-ontzi artillatu eta arrantzale tripulazio bat “Canarias”en aurrean, Armada frankistaren ontzirik modernoena eta hilgarriena. Borroka desorekatua izan zen, eta BOU NABARRA ontzia hondoratu zen. Balentrien, ohorearen eta leialtasunaren istorioa da, eta 84. urteurrenean gogoratzea merezi du.  

Bideoa ikusi